Kalibrasyon Nedir, Nasıl Yapılır, Ne İşe Yarar?
Kalibrasyon, belirlenmiş koşullar altında, doğruluğu bilinen bir ölçüm standardını veya sistemini kullanarak diğer test ve ölçüm aletinin doğruluğunun ölçülmesi, sapmalarının belirlenmesi ve doküman haline getirilmesi için kullanılan ölçümler dizisidir.
Ölçme ya da kontrol amacıyla kullanılan cihazların, yetkili ve akredite bir laboratuvar tarafından, doğruluğu ve izlenebilirliği bilinen bir kalibratöre göre kıyaslama yapılarak, cihazın ölçme ya da kontrol yeteneğinin ölçülmesidir.
Ölçme aletleri veya düzeneklerin standart ölçüm değerinden sapmasının tespit edilmesi ve raporlanmasıdır.
Kalibrasyon, ölçüm cihazının gösterdiği değerlerin gerçek değerlere ne kadar yakın olduğunun tespiti için gerekli bir faaliyettir. Ayar, tamir veya bakım işlemi değildir.
Kalibrasyonun Tarihçesi
Türkiye’de ilk kez 1981 yılında Başbakanlığın talimatıyla TÜBİTAK tarafından sanayinin ihtiyacına yönelik olarak kalibrasyon ile ilgili bir fizibilite çalışması yapılmış, 1988 yılında TSE tarafından ikincil seviye laboratuvar kurularak kalibrasyon hizmeti vermeye başlamıştır.
Kalibrasyon kapsamı:
-Sapma belgeleri
-Ölçüm belirsizliğini hesaplama
-Sertifika verilmesi
Kalibrasyon ve ayar – farkları nelerdir?
Kalibrasyon: Ölçüm değerlerinin karşılaştırılması, bir (ulusal) standarda göre izlenebilir.
Ayar: Doğru bir değerden olası en küçük sapmaya ölçüm cihazının ayarlanması. Ayarlamada, cihaz ile müdahale gerekmektedir.
Ayar: Ölçüm cihazı ile müdahale.
Kalibrasyon türleri :
ISO kalibrasyonu
ISO kalibrasyonları, test cihazının izlenmesi ve kalibrasyonunun gerekli olduğu hemen hemen tüm alanlarda kullanılır.
Türkiyede Türk Akreditasyon Kurumu TÜRKAK'ın yetki verdiği onaylı kalibrasyon laboratuvar ve firmalarının belgeleri geçerlidir.
İSO kalibrasyon sertifikası içeriği
- Ölçüm cihazı açıklaması ve tanımlanması
- Kalibrasyon tarihi
- Bir ayarlama veya onarım sonrasında elde edilen kalibrasyon sonuçları
- Kalibrasyon prosedürünün tanımlanması
- İzlenebilirliği sağlamak için kullanılan standart
- Ortam koşulları
- Ölçüm ekipmanını kalibre ederken belirsizliklerin belirtilmesi
- Teyidi yapan kişinin / kişilerin kimliği
- Bilgilerin doğru bir şekilde kaydedildiğinden sorumlu kişinin / kişilerin kimliği
- Ölçüm cihazlarının açık ve net tanımlanması
Ölçüm Cihazları için Akredite kalibrasyon
Örnek: Türk Akreditasyon Kurumu TÜRKAK (TR), DAkkS (D), Akreditasyon Avusturya (ÖKD, A), SCS (CH), UKAS (GB), NVLAP (US)
Akredite bir kalibrasyon seçen şirketler, en yüksek metrolojik seviyede hizmet alır.
Akredite kalibrasyon prosedürü ve dokümanlar tüm endüstriyel kalibrasyon görevleri için performans göstergesidir.
Sertifikaların görünümü ve içeriği ulusal akreditasyon kuruluşu tarafından belirlenir ve laboratuvarın kalite güvence el kitabında saklanır.
Örneğin, Almanya’da, DAkkS sertifikaları bir mahkeme huzurunda delil olarak kullanılmaya yetkilidir.
Türkiyede Türk Akreditasyon Kurumu TÜRKAK'ın yetki verdiği onaylı kalibrasyon laboratuvar ve firmalarının belgeleri geçerlidir.
Firmamızdan satın aldığınız ölçüm ve test cihazlarını müşteri isteği doğrultusunda TÜRKAK onaylı Kalibrasyon laboratuvarında kalibrasyon işelemi yaptırmaktayız.
Bu işlem sonrasında Kalibre edilen cihaz için, Kalibrasyonu yaptıran kurum yada kişi için TSE, İSO ve TÜRKAK onaylı belge hazırlanmaktadır. Hazırlanan bu belge tüm denetleyici kurumlar için geçerli bir belgedir.
Üretici Firmalar tarafından cihazların kutu içeriğine eklenen kalibrasyon belgesinin Türkiye'de resmi kurumlar ve kuruluşlar tarafından geçerliliği bulunmamaktadır.
Kalibrasyon Sertifikası işlemi :cihaz ücreti Hariç extra ücret ile yaptırabilirsiniz.
